Novela Ruža je remek delo Franje Frančiča koje se čitaocu na srpskom jeziku otkriva kao potresna poema o ljubavi, mržnji, patnji, odrastanju; otkriva drugo lice života u socrealizmu, govori o odbačenosti pojedinaca, o skrhanosti njihovih života i o tome kako autor od svih tih krhotina uporno i uspešno sastavlja sliku koja bi odgovarala istini. Novela je nalik seriji fleš-bekova gde se naizmenično smenjuju slike stvarnosti sin–majka–bolnica, slike detinjstva otac–majka–deca i slike iz Sivog doma vaspitači–deca–lažna slika sveta koju je nametnula tada vladajuća ideologija. Ovo je priča o pobuni protivu onoga što se nudilo kao stvarnost (nasilje u porodici i nasilje nad decom), pobuna protivu nasilja koje su nametali društveni obrasci u onom vremenu kao vaspitno-socijalne mere, a takođe i sjajan pokušaj da se otvori Pandorina kutija strahova, patnji i bola koji su se dešavali u dušama onih koji su bili poniženi i uvređeni, kako bi to rekao Dostojevski. Franjine rečenice, kratke, poetične, u istom ritmičkom fonu, poput bluza, klize jedna za drugom, a sa dijalozima, koji su kratki i puni kontekstualnog naboja, autor postiže tenziju čitanja i majstorski vodi čitaoca kroz naraciju od početka do kraja gde čitanjem otkrivamo sopstvenu intimu, oradošćujemo se izlazeći iz patnji i dobijamo krila za novi duhovni let.
Radovan Vlahović
Izvod iz recenzije